test

báhtsadit

1. Låta gå lös, fyra av (ett skott, bössa)

2. Lösa något som er uppgillrat

mån báhtsadiv gillárav- jag löste gillret

3. Få ur led

báhtsalit buolvev/oalgev- få kneet/axeln ur led

tjála

1. Skrift, skrivelse, brev, något skrivet, skriftlig överenkommelse
Girje-tjála - brev

2. Lysning (till äktenskap)
Nuortta ja Oarjje Jielleváre: tjállagav biedjat- taga ut lysning
Jåhkmåhkke: tjállagav válddet hærras- taga ut lysning hos prästen

3. Stycke i sidan på kläder (Oarjje Jielleváre)

Grundström

Jagev la vassam ja ivga punktumav tjallam dasi...

Okei.

Bárrak Obamá change le jåksåm dán blåkkaj ja dal lev mierridam davjabut galgav tjállet.

Harald Grundström álmmudij "Lulelapsk ordbok" nuppat væraltdoaru mangela, ja tjuodtjelis váhkojt ájgov álmmudit nagin bágojt girjistis.

Ådå blogga

movttet: ...muv vuohki birra eallimis...

Skoalkkála Guvsámav

Luovta-Lárssa álmmedij cd-skierruv då máno. Rámadav Lársav gå Guvsámij birra lávllu:

Skoalkkala Guvsámav dán ijá
Dån muv gierugasj
Ale balá muv båktemis
Iv mån oade nav låssådit

Dán baktu l máhttelis oasstet Lársa cd-skieruv Bálges.

Duodastibme

Mån hæhttuv juojddav duodastit didjijda: Mån iv bruvku Sámerádioj gulldalit. Dáv mån galgav rievddadit:

Villle (ij lim permalinkka dasi) lij uddne álmmudam programmav ietjas birra. Programma lij "Buorre Idit Sapmi"-vuolen, suohtas lij gullat gåk Stockholma sámij vijur lij. Gå ålliv dav, de dæbttiv nuppe boaluv gånnå tjuotjuj "Duoldi ájá" ja danna lij buorre kåserija, vajku Mari Boinev ij lim rat musihkalasj ådåstuhttem..

Mángela ussjodalliv manen iv Sámerádioj bruvku gullat, gå Sámerádio le nav ajnas munji ja sámijda. Ællim mujna buorre vásstadusajt dasi, valla gåjt diedáv dal gavnnuji buorre prográmma sábmaj, ja buorep giellabiesse ij gavnu gå iv gula sámegielav fertbæjvalattjat. Mån ussjodaláv nåv; mån sidáv gullat, mån dárbahav gullat, valla iv huomaha dáhkat juojddav dasi. Dav dilev galgav buoredit boahtte váhkuj milta, dav lev mierredam.

Distaga: Smáredijn dán ideda mån gulldaliv Sámerádioj aktan snuvsajn ja káfajn. Iellem le rievddadum.

Bill.merk: "Láhppum giella"

Vuoj jus akti lulujma åhtsådállat dåssju akta ulmusj væraldin sámás..Åvduslasj dille luluj, gå bære spiedjil-ulmutjijn mahttá sámastit:

-Hallo! Gåk vieso?
-Jauda..stilt å roli..
-Na dujna...mujna..hmmm..


Ávsteralian le navte, dåssju Charlie Mungulda sáhkát amurdag-gielav.

Åhtsådiddje javlli aj sæmme artihkalan - giela jábmi gå giellaadne jahkki giella ij desti máksá mejdek sosialalasj iellemij ja li stagneridum, vaj dán láhkaj ij dåhkki boahtteájggáj. Mij hæhttup gal duodastit mijá máttáræjgadij giella ij deste gullu Sámeednamin, valla nuorap sámegielaga vierttiji sujttet ja åvddedit ietjasa gielav vaj gullut galggá boahtteájgen ádjaj.

Dán diehte vierttip mij, fert guhtik sábme, adnet gielav nåv ålov gå máhttelis le. Miján le juo teknologija dáhkat ådå digitalalasj sámegiel ságastállam-sjiljojt, ja mij sámegiel-bloaggara-jali kanu sloaggára... mujttit val, mij juo valddep åvdåsvásstadusav gå dievddep væraltværmmaj gållegiela bágoj. Goassa l politihkarij vuorro dav dáhkat?

Ådå sámegielblogga

Ådå blogga sámegiellaj le boahtam væralt-værmmáj, Ihpil - varas sámi jiedna le namma.

Julevsámegiel sáddaga

Gå vuorddep Villle buorrán, le ájn máhttelis gulldalit julevsámegielsáddagijt.

Julevsámegiella gárjjelgielláj

Ja nåv sjaddá Pirak kurrillasj alfabehtajn....


Монно регадив чакчадалвве бецевуме синнэ гуаден. Я галгга оррум нов харммат чуаскес, ахте велггадин шухчуи дэгагехчить рехпэна байельт. Ю лидйин чакчасайест ëхтом бецевуме сиса. Муйтав мон, мув етне гехтуй навте. Дэ даллуй буацускитте, дуллйе, гапмаса, галло я гиста я гуарум гойкекгапмага ëхтин буремусат Бихтам стадан. Дэ мув етне вулкий дан далвве даккар уасесгалвуй ехча раднай, ма аднин ай сэмма лагаш уасасить, Бихтама стадай. Мон лидйив гувте ману вурас я уахчув чуввут герккама синнэ манген. Ахче бахций гуахтай, вай аймун орро.

Vuojnná dav

Ja jage gållin le fijnna girjje viessoma birra, nagin bále mån aj ajádaláv jage ja biejve dåssju gålli, hæhkkat e desti udnasj biejvve. Uddne sjaddá iektun, ja iektu ja dån biejvve ja dåndån biejvve vat sjatti vásse váhkon, ja mánon, ja...jáhken..ja de nåv ájgge gållå..

Mån lav ålov åhtsådállam dán giese. Vuostak mån barggiv njuovadagán gå dábalattjat giesijt lav barggam. Mån jáhkav dálla mángemus svijnneoajvve l såhppåm muv giedaj viehkken, dan diehte gå akta muv bárggorádnajs gatjádij mujsta jus vuojnij riekta gå ájtsij muv barggamin njuovadagan, sån jáhkkij mån lidjiv boahttumin dåppe Norturan..ja mujna lij gal lågejage-jubilea varre-bárggen Gilde-Norturan..Iv mer boahttu Gilden. Mujna juo moadda studietjuokka så jáhkav buorep la sátset dan guovlluj mån iesj sidáv ja gånnå mån jáhkav iesj hiebáv.

Bårggemánun ja ragátmáno álgon lidjiv Ájles Biehterastádan jali Biehtárin, gånnå gæhttjaliv oahppat gárjjelgielav ja dajna manáj buoragijt, máhtav gåjt dal oasstet vuosstav oassásij lunna.

Dán tjávtja muhtem láhkáj rievddaduvvá iellem, iv galga valddut altså, valla diedáv tjielggadabbo mejt hálijdáv dáhkat boahtteájgen. Tjåvdakbágo dasi li giella, stahtadutkke, histåvrrå ja ålggorijkka. Ja dan guovlluj mån stivrregoadáv iellemav, men.. mujtálav diedon agev, mejt dålen javllin:

-Vuojnná dav..

Julevsámegiella nuorttasámegiellaj..

Ja de gæhttjalip nuorttasáme ortografijajn. Biehkke l viedtjadum Ándda Birága girjes, Jåhtte sáme viessom.


Monno riegádiv čakčadálvve biehcevuome sinne goaden. Ja galgá orrum nov harmat čoaskes, ahte vielgadin šuohčui deagagiehčiid riehpena bajelt. Juo lidjin čakčasajest johtom biehcevuome sisá. Mujttáv mon, muv ietne giehtui návte. De dallui boazuskitte, duollje, gábmasa, gállo ja gistá ja goarudum gojkekgábmaga johtin buoremusat Bihtám-stádan. De muv ietne vuolggii dan dálvve dakkár oasesgálvvui iehčá ráddnai, ma addnin ai seammá lágaš oasásiid, Bihtáma stádai. Mon liddjiv guovtte mánno vuoras ja oažžuv čuovvut gierkama sinne manen. Áhčče báhcii goahtái, vai čuoigá, vaj áimmun orru.

Nuorttasámegiella julevsámegiellaj..

Gåk sjattaj jus nuortaga adnin mijá ortografijav?

Mij gæhttjalip. Viedtjam lav dav biehkev www.samedigge.no:as.

Historjja
Sámit læt åkta álbmmot ja ellet njæljji válddegåttis: Norgas, Ruoŧas, Suomas ja Ruossjas. Sámij ænan ållá nuorttan Guoládagas Lulli-Nårgij Engerdala rádjaj ja Lulli-Ruŧŧij Idre rádjaj. Sámegillij dán guovllu namma læ Sápmi.

Åvddahistorjjá
Åvdimus ålbmot båhte Davvi-Skandinavjaj sullij 11 000 dás åvdal. Ledjego dat sámit vaj æi, dan æt dieđe. Muhto majt mij jáhkkit, læ ahte sámi kultuvrra tjuodtjilij ja ahtanussjaj dajt åvdimus ålbmujt rájis åtnásj bæjvi rádjaj ålbmujt ja kultuvra åvtasdoajbmamis. Dajnagå sámit læt dat álbmmotjoavku mij guhkemusat læ ássan dán guovlus, de Norga læ dåhkkehan ILO-soahpamusja nr. 169, ja mieđiha sámit læt Norgga álggoálbmmot. Ruoŧŧa, Suobma ja Ruossja æj læt bajttse dåhkkehan velá dán soahpamussja.

Buoragijt sjattaj dale dát..?

Gåsstå bágo båhti?

Diedá gus dárogiel-bágov tundra? Giellatjiehppe javlli báhko sámegielas boahtá; suomagiela,gárjjelgiela ja engelasgiela baktu. Mån bruvkkuv muttijn ussjodallat bágojt birra.

Suohtasamos åvddåmærkka l Bestemorenga ja dålen duot Bestemorfestivalen Bodåddjon, gå áhko ålles rijkas tjåhkanin Biessemuor-gietten. Ij lim sierra áhkko jali boares nisson mij lij namádáhttam giettev. Giellatjiehppe, javlli biessemuorra l dákkir smáv muoratja jali smáv sågitja giettijn. Bestemorengan li dievva dákkirijs..

Soløyvatnet sæmmeláhkaj, Hunstad.. Verdalenin la Vera, lisj gå Vera vierran? Vierravágge kanu Verdala sáme namma?

Miján aj hæhttut, ja gåk sjaddá engelasgiellaj? Have to..